ภาษาละติน/บทที่ 7
การผันคำนามแบบที่ 1
แก้ไขคำนามที่มีรูปเอกพจน์ การกประธาน ลงท้ายด้วยวิภัตติ -a จะมีรูปแบบการผันเป็นแบบที่ 1 ซึ่งสรุปได้ดังตารางต่อไปนี้
พจน์ | การก | รูป | คำแปล | หน้าที่ |
---|---|---|---|---|
เอกพจน์ | ประธาน | domina | นายหญิง | ประธานของกริยา |
เจ้าของ | dominae | ของนายหญิง | เจ้าของของคำนาม | |
กรรมรอง | dominae | แก่นายหญิง | กรรมรองของกริยา | |
กรรมตรง | dominam | นายหญิง | กรรมตรงของกริยา | |
ที่มา | dominā | จาก/ด้วย นายหญิง | แหล่งที่มาที่ทำให้เกิดกริยา | |
อุทาน | domina | โอ้ นายหญิง | อุทานชื่อ | |
พหูพจน์ | ประธาน | dominae | นายหญิงทั้งหลาย | เช่นเดียวกับรูปเอกพจน์ |
เจ้าของ | dominārum | ของนายหญิงทั้งหลาย | ||
กรรมรอง | dominīs | แก่นายหญิงทั้งหลาย | ||
กรรมตรง | dominās | นายหญิงทั้งหลาย | ||
ที่มา | dominīs | จาก/ด้วย นายหญิงทั้งหลาย | ||
อุทาน | dominae | โอ้ นายหญิงทั้งหลาย |
แบบทดสอบ
แก้ไขจงผันคำนามต่อไปนี้ให้ครบทั้งตารางการผันแบบที่ 1
- pugna
- terra
- lūna
- ancilla
- corōna
- īnsula
- silva
เพศของคำนาม
แก้ไขเพศของคำนามในภาษาละติน แบ่งออกเป็นสามเพศ ได้แก่ เพศชาย (masculine) เพศหญิง (feminine) และเพศกลาง (neuter) เพศของคำนามพอที่จะบอกได้ด้วยวิภัตติของคำ แต่ก็ต้องอาศัยความจำพอสมควร
เพศของคำนามที่ผันตามแบบที่ 1 จะเป็นเพศหญิง นอกจากว่าคำนามนั้นจะบ่งบอกความเป็นเพศชาย ดังนั้น silva จึงเป็นเพศหญิง แต่ nauta กับ agricola จะเป็นเพศชาย
คำศํพท์
แก้ไขคำนาม
แก้ไข- casa, -ae, f. กระท่อม
- cēna, -ae, f. อาหารค่ำ
- gallīna, -ae, f. ไก่, แม่ไก่ (อังกฤษ: gallinaceous)
- īnsula, -ae, f. เกาะ (อังกฤษ: peninsula - คาบสมุทร)
กริยา
แก้ไข- habitat ก. (เขา/เธอ/มัน) อาศัยอยู่ (อังกฤษ: habitat)
- laudat ก. (เขา/เธอ/มัน) ยกย่อง/ชื่นชม (อังกฤษ: laud - คำสรรเสริญ)
- parat ก. (เขา/เธอ/มัน) เตรียม/ตระเตรียม
- vocat ก. (เขา/เธอ/มัน) เรียก/เชิญ (อังกฤษ: vocation)
กริยาวิเศษณ์
แก้ไข- deinde ว. ต่อไป (อังกฤษ: then)
- ubi ว. ที่ไหน? (Where?)
บุพบท
แก้ไข- ad บ. ไปถึง (เทียบเท่า to ของอังกฤษ) ส่วนเติมเต็มของบุพบทนี้จะเป็นการกกรรมตรง
สรรพนาม
แก้ไข- quem ส. ใคร? (Whom?) เป็นรูปเอกพจน์ การกกรรมตรง
แบบทดสอบ
แก้ไขจงแปลประโยคต่อไปนี้เป็นภาษาไทย
- Agricola cum fīliā in casā habitat.
- Bona fīlia agricolae cēnam parat.
- Cēna est grāta agricolae et agricola bonam fīliam laudat.
- Deinde fīlia agricolae gallīnās ad cēnam vocat.
- Gallīnae fīliam agricolae amant.
- Malae fīliae bonās cēnās nōn parant.
- Fīlia agricolae est grāta dominae.
- Domina in īnsulā magnā habitat.
- Domina bonae puellae parvae pecūniam dat.
จงแปลประโยคต่อไปนี้เป็นภาษาละติน
- ชาวนาอาศัยอยู่ที่ไหน
- ชาวนาอาศัยอยู่ในกระท่อมเล็กๆ
- ใครอาศัยอยู่กับชาวนา
- ลูกสาวตัวเล็กๆ อาศัยอยู่กับชาวนา
- ลูกสาวกำลังเตรียมอาหารค่ำให้กับชาวนา
- ชาวนาชื่นชมอาหารค่ำที่ดี
- อาหารค่ำที่ดีของลูกสาวกำลังทำให้ชาวนาพอใจ
จงตอบคำถามเหล่านี้เป็นภาษาละติน
- Quis cum agricolā in casā habitat?
- Quid bona fīlia agricolae parat?
- Quem agricola laudat?
- Vocatne fīlia agricolae gallīnās ad cēnam?
- Cujus fīlia est grāta dominae?
- Cui domina pecūniam dat?