ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาษาบาลีสำหรับผู้เริ่มต้น/บทที่ 3"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัดที่ 56:
# รูป<u>พหูพจน์</u>ในการกนี้ให้เติม '''เ–หิ''' หรือ '''เ–ภิ''' (-ehi, -ebhi) ท้ายต้นเค้าคำนาม รูป "เ–ภิ" เป็นรูปผันโบราณที่ยังพบได้บ้าง
เมื่อแปลจะมีความหมายว่า "ด้วย...", "โดย...", "ตาม..." หรือ "กับ..." เนื่องจากกรณการกแสดงถึงเครื่องมือในการกระทำ ทำให้คำนามส่วนใหญ่ที่ผันในรูปนี้เป็นเครื่องมือ อุปกรณ์ พาหนะ ทาง ตามวัตถุประสงค์ของการผันในหลักนี้
{|class="wikitable" style="text-align: center;"
บรรทัดที่ 75:
| กสฺสก + '''เ-หิ'''/'''เ-ภิ'''<br/>(kassaka + -ehi/-ebhi) || → || style="background: #FFFF99" | '''กสฺสเกหิ''', '''กสฺสเกภิ'''<br/>(kassakehi, kassakebhi) || กับพวกชาวนา, ตามพวกชาวนา
|}
นอกจากนี้ คำนามที่ใช้ร่วมกับคำบุพบท '''สทฺธิงฺ''' (saddhiṃ) และ '''สห''' (saha) ที่แปลว่า '''พร้อมด้วย''', '''พร้อมกับ''' จะผันตามหลักนี้ ซึ่งคำบุพบททั้งสองนี้จะใช้กับคำนามที่เป็นสิ่งมีชีวิต ปกติแล้วจะไม่ใช้กับคำนามที่เป็นสิ่งของ
==
โครงสร้างของประโยคที่มีเครื่องมือในการกระทำ จะเรียงลำดับเป็น '''ประธาน + เครื่องทำ + กรรมตรง + กริยา.''' (S Inst. O V) จะเห็นว่ากรรมตรงและกริยาอยู่ติดกันท้ายประโยคเสมอ
|}▼
: {| class="wikitable"
| ประธาน<br/>(nom)
| เครื่องทำ<br/>(inst)
| กรรมตรง<br/>(acc)
| กริยา
<!-- border-style: top right bottom left; -->
! style="border-style: solid none solid solid;background: #FFFF99" | กสฺสโก
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | กกเจน
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99" | รุกฺขํ
! style="border-style: solid solid solid none; background: #FFFF99" | ฉินฺทติ.
|-
! style="border-style: solid none solid solid;background: #FFFF99" | วาณิชา
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | สกเฏหิ
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99" | คามํ
! style="border-style: solid solid solid none; background: #FFFF99" | คจฺฉนฺติ.
| อันว่าเหล่าพ่อค้า กำลังไป สู่หมู่บ้าน ด้วยเกวียนทั้งหลาย
|-
! style="border-style: solid none solid solid;background: #FFFF99" | อสฺสา
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | มคฺเคน
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99" |
! style="border-style: solid solid solid none; background: #FFFF99" | ธาวนฺติ.
| อันว่าม้าทั้งหลาย วิ่งไป ตามทาง
|}
โครงสร้างของประโยคที่มีคำบุพบท '''สทฺธิงฺ''' และ '''สห''' คำบุพบทดังกล่าวจะอยู่ต่อจากคำนามเครื่องทำ เรียงลำดับเป็น ประธาน + เครื่องทำ + '''สทฺธิงฺ, สห''' + กรรมตรง + กริยา.
: {| class="wikitable"
|-
| ประธาน<br/>(nom)
| เครื่องทำ<br/>(inst)
| บุพบท
| กรรมตรง<br/>(acc)
| กริยา
|-
<!-- border-style: top right bottom left; -->
▲| colspan="4" | = ชาวนาตัดต้นไม้ด้วยเลื่อย
! style="border-style: solid none solid solid;background: #FFFF99" | นรา
▲|}
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | ปุตฺเตหิ
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | สทฺธิงฺ
! style="border-style: solid solid solid none; background: #FFFF99" | คจฺฉนฺติ.
| อันว่าพวกผู้ชาย กำลังไป ซึ่งวิหาร พร้อมด้วยเหล่าลูกชาย
|-
! style="border-style: solid none solid solid;background: #FFFF99" | ปุตฺโต
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | มาตุเลน
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99; color: red" | สห
! style="border-style: solid none solid none; background: #FFFF99" | จนฺทํ
! style="border-style: solid solid solid none; background: #FFFF99" | ปสฺสติ.
| อันว่าลูกชาย มองอยู่ ซึ่งดวงจันทร์ พร้อมกับลุง
|}
สังเกตว่าเมื่อแปลประโยคจะเริ่มแปลจากประธานแล้วข้ามไปแปลกริยาที่อยู่หลังสุดของประโยคแล้วจึงแปลจากข้างหลังมาข้างหน้า
== แบบฝึกหัด ==
| |||