|
วิกิตำราที่มีอยู่:
* [[โรคเก๊าท์ Gout]]
Definition: เป็นกลุ่มโรค ที่เกิดจากการสะสมของผลึกยูเรตตามเนื้อเยื่อต่าง และมีการอักเสบ
Definite diagnosis: พบ urate crystal จากน้ำไขข้อหรือปุ่มโทฟัส
Crue diagnosis: หลักเกณฑ์การวินิจฉัยอย่างน้อย 6 ใน 12 ข้อ
ข้ออักเสบ : บวมแดง, acute > 1 ครั้ง, monoarthritis, ปวดสูงสุดภายใน 1 วัน ตำแหน่ง : metatarsophalangeal joint, tarsal joint, unilateral อื่นๆ : tophus, high serum uric acid, no organism in joint fluid Film : asymetrical joint swelling, subcortical bone cyst
การรักษา
1.การแนะนำ การงดดื่มสุรา ในรายที่อ้วนควรลดน้ำหนักตัว และรักษาโรคร่วมอื่นๆ หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีสารพิวรีนสูง เช่น เครื่องในสัตว์ สัตว์ปีก
2. การใช้ยารักษา ในช่วงแรก หรือ Acute atage ให้ NSAIDS ควบคู่กับ colchicin NSAIDS เลือก indomethacin 75 -150 mg/day diclofenac 75 -150 mg/day naprocen 500-1000 mg/day piroxicam 20 mg/day 1st day 40 mg ibuprofen 1200-1400 mg/day
loading dose in 1st day, ห้ามให้ aspirin, หากรับประทานไม่ได้พิจารณาใช้ยาฉีด
Colchicine (0.6 mg) วันแรก q 4-6 ชั่วโมง , วันต่อมา 1x2 pc x 3-7 days หรือจนกว่าอาการทุเลา Corticosteriod ใช้เมื่อมีข้อห้ามการให้ NSAIDS : GI bleeding, renal failure, polyarthritis และควรให้ร่วมกับ colchicine
ข้อพิจารณา เพื่อป้องกัน การกลับเป็นซ้ำ 1.ข้ออักเสบบ่อย ทุก 1-2 เดือน ให้ colchicine 0.3-1.2 mg/day (tab 0.6 mg) 2.ข้ออักเสบไม่บ่อย ทุก 3-4 เดือน ขึ้นไป ให้ colchicine รับประทานช่วงที่มีอาการกำเริบ เหมือน acute phase 3.การพิจารณาหยุดยา colchicine
3.1 ผู้ป่วยไม่มีปุ่มโทฟัส ;หยุดยาเมื่อไม่มีข้ออักเสบกำเริบหลังควบคุมระดับกรดยูริกได้ตามเกณฑ์ เป็นเวลา 6-12 เดือน
3.2 ผู้ป่วยมีปุ่มโทฟัส ; ควบคุมระดับกรดยูริกได้ตามเกณฑ์และปุ่มโทฟัสหายไป เป็นเวลา 6-12 เดือน
การให้ยาลดกรดยูริก Aim: ละลายผลึกยูเรตที่สะสมตามเนื้อเยื่อต่างๆ การรับประทานในกรณีนี้ต้องติดต่ออย่างน้อย 4-5 ปีจึงจะได้ประโยชน์เต็มที่(อย่างสม่ำเสมอ)
Indication : การให้ยา
1. arthritis > 3 ครั้งต่อปี โดยที่ผู้ป่วยรับประทานยา colchicine เพื่อป้องกันทุกวัน
2. มีปุ่มโทฟัส
3. มีนิ่วในทางเดินปัสสาวะ
4. uric a level >= 9 mg/dl
5. มีการขับกรดยูริกทางไต >= 800 mg/day
ข้อระวัง
- การเริ่มให้ต้องรอจนข้ออักเสบหายสนิทแล้ว
- เริ่มให้ขนาดต่ำก่อน แล้วปรับยาทุก 2-4 สัปดาห์ และ ตรวจระดับกรดยูริกจนต่ำกว่า 5.5 mg/dl
- ระยะเวลาการให้ จนกระทั่งไม่มีอาการข้ออักเสบหรือให้จนปุ่มโทฟัสหายไปหมดเป็นเวลา 4-5 ปีขึ้นไป
- ห้ามปรับยาลดกรดยูริกขณะที่ข้อมีการอักเสบ
- ในรายที่มีนิ่วทางเดินปัสสาวะต้องให้ยาลดกรดยูริกชนิดยับยั้งการสร้างกรดยูริกตลอดไป
แนวทางการใช้ยาเร่งการขับกรดยูริก (probenecid, benzpromarone)
1.อายุน้อยกว่า 60 ปี
2.การทำงานของไตปกติ probenecid CCr > 80 cc/min, benzpromarone CCr > 30 cc/min
3.มีการขับกรดยูริกออกทางไตน้อยกว่า 800 cc / day
4.ไม่มีประวัติหรือตรวจพบนิ่วในทางเดินปัสสาวะ
แนวทางการใช้ยายับยั้งการสร้างกรดยูริก (Xanthine oxidase inhibitor or allopurinol)
1.มีปุ่มโทฟัส
2.มีการขับกรดยูริกออกทางไตมากกว่า 800 cc / day
3.มีประวัติหรือตรวจพบนิ่วในทางเดินปัสสาวะ
4.ใช้ยาเร่งการขับกรดยูริกออกทางไตไม่ได้ผล
ขนาดยา
1.Probenecid 1000-2000 mg/day 2-3 times (tab 500 mg) 2.Benzbromarone 25-100 mg/day od
3.Allopurinol 100-300 mg/day od (tab 100 mg)
ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเมื่อมีกรณีต่อไปนี้
1. uncertain diagnosis
2. uncontrol arthritis
3. uncontrol uric acid level 5.5
4. renal failure
5. multiple tophus
6. multiple medical problem
=== ศัลยศาสตร์ (Surgery) ===
| 